قدیمی‌ترین مسجد شیراز را می‌توان مسجد جامع عتیق به حساب آورد که به دوران صفویه مربوط می‌شود. به نظر می‌رسد ساخت این مسجد بین سال‌های ۲۶۵ و ۲۸۷ هجری قمری انجام گرفته و آن را به یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی شیراز تبدیل کرده است.

مسجد جامع عتیق بر روی یک عبادتگاه بنا شده و بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. مردم شیراز بر طبق سنت قدیمی خود در روزهای جمعه به این مسجد تاریخی رفته و در آن قرآن تلاوت می‌کنند، به همین خاطر این مسجد با نام مسجد آدینه یا جمعه هم شناخته می‌شود. جالب است بدانید که مسجد جامع عتیق در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

آدرس مسجد جامع عتیق: شیراز، ضلع جنوب شرقی شاهچراغ

مسجد مشیر یکی از زیباترین مساجد و دیدنی های شیراز است که بین سال‌های ۱۲۶۵ تا ۱۲۷۴ هجری قمری توسط «میرزا ابوالحسن خان مشیر الملک» ساخته شد. این مسجد تاریخی و دیدنی در خیابان قاآنی شمالی، در محله بازار ارامنه قرار دارد. در پیشانی شبستان طاق‌نمای مرتفعی است که آیات قرآنی را با خطوط درشت ثلث عالی بر آن نگاشته‌اند و بر فراز این شبستان دو گلدسته کاشی‌کاری به‌ چشم می‌خورد. همچنین در سمت شرق مسجد طاق‌نمای بلندی دیده می‌شود که با کاشی مقرنس‌کاری شده است و کتیبه‌ای به خط ثلث از آیات قرآنی دارد. این بنا در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۱۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

حافظیه یا آرامگاه حافظ نام مجموعه‌ای آرامگاهی در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازهٔ قرآن است که آرامگاه حافظ شیرازی را در خود جای داده است. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته است و این صحن‌ها توسط تالاری از یک‌دیگر جدا شده‌اند. این مجموعه ۴ در ورودی-خروجی دارد که در اصلی در سمت جنوب آن، دو در در سمت غرب و یک در در سمت شمال‌شرق مجموعه قرار گرفته است.