رییس شورای اسلامی شهر شیراز بر ضرورت اصلاح قانون و ساختار شوراها، تغییر برخی قوانین بازدارنده و نیز اهمیت تغییر اساسی در شورای عالی استان‌ها تاکید کرد و رسیدن به این اهداف را لازمه بهبود جایگاه شوراها دانست.
به گزارش اداره اطلاع‌رسانی و پاسخگویی شورای اسلامی شهر شیراز، دکتر «سید عبدالرزاق موسوی» در وبینار تخصصی «واکاوی دو دهه تجربه مردم‌سالاری محلی در ایران (شورای اسلامی شهر از استقرار تا تکوین)» که با حضور چند تن از مقامات و متخصصان ملی برگزار شد، با اشاره به اینکه پیش از انقلاب انجمن‌های شهر همچون شوراهای اسلامی کنونی فعالیت می‌کردند، گفت: بخشی از آنچه امروز در قانون شوراها دیده می‌شود برگرفته از قانون انجمن‌های شهر است.
او افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با دستور حضرت امام خمینی (ره) آیین‌نامه اجرایی تشکیل شوراها از سوی شورای انقلاب به تصویب رسید و در این راستا، تعبیراتی که امام در موضوع شوراها به کار برده‌اند بسیار جالب توجه است.
موسوی به برخی تاکیدات بنیانگذار انقلاب درباره اهمیت شوراها اشاره کرد و گفت: مسایلی همچون انتخاب شهردار از سوی شورا، متولی‌گری امور شهر توسط شورا و مدیریت یکپارچه در نوع نگاه امام به‌خوبی دیده می‌شود.
رییس شورای اسلامی شهر شیراز بیان داشت: افزون بر این اصل یکصدم قانون اساسی نیز برگرفته از دیدگاه‌های امام خمینی (ره) تدوین شده است و دقیقا بر مدیریت هماهنگ شهری تاکید می‌کند.
وی با بیان اینکه موضوع مدیریت یکپارچه شهری که در قانون شوراها تصریح شده، با قانون اساسی فاصله دارد، ادامه داد: اصلاحات بعدی قانون شوراها نیز این دایره را تنگ‌تر و محدودتر کرد.
موسوی اظهار کرد: رهبری نیز از موضوع تامین مشارکت مردمی و افزایش اعتماد عمومی با عنوان دو هدف جدی در حوزه شوراها یاد کرده‌اند؛ به بیان دیگر از دیدگاه ایشان شوراها نقش مهمی در استقرار حاکمیت و ادامه آن دارند.
رییس شورای اسلامی شهر شیراز عملکرد شوراها را در طول دو دهه گذشته مطلوب ارزیابی و اشاره کرد: شوراها در نهادینه کردن مشارکت مردم و نخبگان در اداره امور محلی، کاهش هزینه‌های دولت، رعایت صرفه و صلاح شهر و مردم و اعمال حاکمیت رای و اراده عمومی موفق بوده‌اند.
او افزود: البته بنا به دلایلی همچون، ایراداتی که در قانون شوراها وجود دارد، رویکرد بخشی از نظام (دستکم نمایندگان مجلس شورای اسلامی) که شوراها را باعنوان رقیب خود می‌پندارند، رویکرد تمرکزگرایانه دولت علیرغم سیاست‌های کلی نظام، ضعف آموزش، فقدان نظارت و ارزیابی عملکرد شوراها، شرایط داوطلبان عضویت در شوراها، اولویت‌بخشی به نگاه سیاسی به جای تجربه، دانش و تخصص‌گرایی در انتخاب اعضا، عملکرد ضعیف شورای عالی استان‌ها و دلایل دیگری از این دست، در انجام ماموریت محوله نتوانسته‌ایم از همه ظرفیت‌ها و فرصت‌ها بهره گیریم.
موسوی تصریح کرد: امروز شاهد آن هستیم که عضو شورای نظارت مرکزی بر انتخابات شوراها به‌صراحت اعلام می‌کند که در بررسی صلاحیت نامزد‌های شورا دیدیم که بسیاری نباید تایید می‌شدند؛ اما تایید شدند و درمقابل، حق بسیاری هم تضعیف شد.
رییس شورای اسلامی شهر شیراز با اشاره به اینکه برای برون‌رفت از مشکلات یادشده، نیاز است اصلاحاتی در قانون شوراها صورت گیرد، گفت: تلاش برای افزایش دانش اعضای شوراها بسیار اهمیت دارد و بسیاری از تخلفاتی که امروزه بزرگ شمرده می‌شود ناشی از فقدان آموزش است.
او استفاده از ظرفیت شوراها و انتقال تجربیات از سوی وزارت کشور و دیگر نهاد‌ها، ایجاد اتحادیه یا مجمع نمایندگان ادوار شوراها، تعامل شورای عالی استان‌ها با سایر دستگاه‌ها، توجه جدی به موضوع ارزیابی عملکرد شوراها، اصلاح قانون شوراها، حل مشکل چندشغله بودن اعضا به‌ویژه در شهرهای بزرگ و کلان‌شهر‌ها و نیز به ثمر رسیدن مصوبه شورایاری‌ها را از دیگر اصلاحاتی برشمرد که باید انجام شود.
* * شورای عالی استان‌ها در حوزه اصلاح ساختار در سه نخست، گام‌های مهمی برداشت*
موسوی در ادامه و در پاسخ به پرسشی درباره ارزیابی این دوره شورای عالی استان‌ها گفت: شورای عالی استان‌ها مصوبات خوبی داشت و به‌ویژه در حوزه اصلاح ساختار در سال‌های اول، دوم و سوم گام‌های مهمی برداشت.
او افزود: در وظایفی که برای شورای استان‌ها پیش‌بینی شده، موضوع جلوگیری از تبعیض در تهیه برنامه‌های عمرانی و رفاهی و جلب مشارکت مردم عنوان شده و در این راستا اقدامات مناسبی صورت نگرفته است.
عضو شورای عالی استان‌ها بیان کرد: نظارت بر شوراها و بازنگری در اساسنامه مرکز پژوهش‌های شوراها نیز ازجمله مصوبات شایان توجه این شورا بود.
موسوی همچنین به مصوباتی اشاره کرد که به مجلس ارسال شد و گفت: در این زمینه، مدیریت یکپارچه که امروز به دغدغه‌ای جدی بدل شده است و نیز طرح مسايل مالیاتی و نیز موضوع یاوران شوراها قابل ذکر است.
* ترکیب شورای عالی متناسب با شرح وظایف این شورا تغییر کند
رییس شورای اسلامی شهر شیراز عملکرد شورای عالی استان‌ها را در زمینه اصلاح ساختار موفق برشمرد؛ اما بر این نکته نیز تاکید کرد که متاسفانه با وجود اقدامات یادشده، این شورا در ادامه راه با مشکل مواجه شد و ضروری است که ترکیب شورای عالی متناسب با شرح وظایف این شورا تغییر کند.
او افزود: شورای عالی استان‌ها باید عصاره دانش، تجربه و تعهد اعضای شوراهای سراسر کشور باشد؛ حال آنکه امروز چنین نیست و در ترکیب فعلی شورای عالی استان‌ها حداکثرحدود ۲۵ نفر از اعضا دارای دانش، تجربه و دغدغه‌مندی متناسب با جایگاه خود هستند.
موسوی گفت: برای ورود به شورای عالی استان‌ها باید تجدید نظر کرد و ضوابط و حداقل‌هایی را در نظر گرفت تا اعضای شورای عالی بدانند با چه هدفی در این نهاد عضویت یافته‌اند.
عضو شورای عالی استان‌ها ترکیب کنونی این شورا را بسیار نگران کننده خواند و گفت: اجرای ماموریت شورای عالی استان‌ها که در اصل ۱۰۲ قانون اساسی تصریح شده، امروز به‌صورت کل نادیده گرفته شده و مجلس، دولت و خود شورا در این باره موفق نبوده‌اند.
گفتنی است وبینار تخصصی «واکاوی دو دهه تجربه مردم‌سالاری محلی در ایران (شورای اسلامی شهر از استقرار تا تکوین)» با حضور مهدی جمالی نژاد؛ معاون عمرانی و امور توسعه شهری وزارت کشور، مرتضی الویری؛ عضو شورای پنجم شهر تهران، اقبال شاکری؛ نماینده مجلس، علی دشتی؛ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه تهران، حسین ایمانی جاجرمی؛ عضوهیات علمی دانشگاه دانشگاه تهران، سید عبدالرزاق موسوی؛ رییس شورای شهر شیراز، محمد حسین بوچانی؛ رییس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، گشتاسب مظفری؛ دبیرکل مجمع شهرداران آسیایی و روح الله فلاحی گیلان؛ مدیر مطالعات و برنامه‌ریزی توسعه شهری و توسعه منابع انسانی مرکز مطالعات برگزار شد.